TY  - JOUR
ID  - zu225990
UR  - http://eprints.zu.edu.ua/25990/
IS  - 2 (86)
A1  - Jurkowski, Jakub
Y1  - 2017///
N2  - Artyku? jest hermeneutyczn? prób? eksplikacji dramatu ''Jaskinia filozofów'', w którym obecne s? rozliczne paralele intertekstualnie wi???ce go z greck? kultur?, filozofi?, religi? i tragedi? (na przyk?ad ''Bachantkami'' Eurypidesa). ''Jaskinia filozofów'' to pierwszy dramat Herberta, który doczeka? si? ju? bardzo wielu komentarzy. Tytu?em nawi?zuje do alegorii jaskini z siódmej ksi?gi Politei Platona. ''Jaskini filozofów'' (podobnie jak ca?ej twórczo?ci Herberta) patronuje dwóch ''my?licieli dramatycznych''. Wymieniony w li?cie Herberta do Jerzego Zawieyskiego Sřren Kierkegaard i pojawiaj?cy si? w korespondencji z Henrykiem Elzenbergiem Friedrich Nietzsche. W swojej sztuce Herbert dokonuje reinterpretacji postaci Sokratesa, która nabiera prawdziwie tragicznego charakteru, wpisuj?c si? tym samym w szereg Sokratejskich konterfektów nowo?ytnej europejskiej tradycji filozoficznej. G?ównym przeciwnikiem Sokratesa jest Dionizos, w konfrontacji z którym Sokrates zdobywa prawdziw? wiedz? o sobie samym. Dokonuj?ca si? w mrokach celi metaforyczna katabasis, nekyia to rytua? przej?cia (rites de passage), który umo?liwia Sokratesowi reintegracj? na g??bszym poziomie oraz pozwala mu dotkn?? prawdy o ?yciu, osi?gn?? samopoznanie, powróci? do ojczyzny swojsko?ci i dojrze? najg??bsze konsekwencje swoich czynów. Dionizyjski logos tym si? ró?ni od logosu Sokratejskiego, ?e nie stara si? harmonizowa? b?d? rozwi?zywa? sprzeczno?ci, ale ods?oni? w jednostce i ?wiecie koegzystencj? podstawowych przeciwie?stw. Dopuszcza do g?osu to, co by?o st?umione, i zdeprecjonowane jako niegodne, bezwarto?ciowe, nielogiczne. Filozof jest zmuszony do stopniowej, weryfikacji swojego ogl?du rzeczywisto?ci oraz otworzenia si? na wypieran?, czy raczej niedocenion? dot?d przez niego, dziedzin? sacrum, czyli tego, co Rudolf Otto nazwie mianem misterium tremendum et fascinosum
PB  - ???-?? ??? ??. ?.??????
JF  - ?????? ????????????? ?????????? ???????????? ????? ????? ??????
KW  - Herbert
KW  -  antyk
KW  -  Jaskinia filozofów
KW  -  Sokrates
KW  -  Bachantki
KW  -  Eurypides
KW  -  Dionizos
KW  -  Apollo.
SN  - 2076-6173
TI  - "Sacrum, przemoc, rytua? ? ''poetyka dionizyjska'' w ''Jaskini filozofów'' Zbigniewa Herberta
SP  - 5
AV  - public
EP  - 16
ER  -